Wie in de Berry verblijft, komt overal de naam George Sand tegen. Wie is George Sand? Maak kennis met een bijzondere vrouw.
Ze leefde in de 19e eeuw, van 1804 tot 1876. Haar naam is Amantine Aurore Lucile Dupin. Zij is bekend geworden onder de naam George Sand, schrijfster en feministe avant la lettre.
Amantine Aurore Lucile Dupin is geboren in Parijs en getogen in le Berry. In Nohant, op het landgoed van haar grootmoeder door wie ze is opgevoed en van haar erfde ze het landgoed. Door haar huwelijk werd zij barones Dudevant. Nadat het huwelijk met Dudevant was beëindigd vertrok zij met beide kinderen naar Parijs en daar begon haar carrière als schrijfster.
Naast het werk als journaliste bij le Figaro, had zij een aantal jaren een literair partnerschap met Jules Sandeau. Na een onenigheid schreef zij alleen verder onder de pseudoniem George Sand. Sand is een afkorting van Sandeau en je spreekt het uit als Sande.
Met haar vriendin, Madame d’Agoult, startte zij een salon in Hôtel de France, waar zij beroemdheden uit de artistieke en literaire wereld ontvingen. Daar ontmoette Sand onder andere de schrijver Lamennais en de filosoof Pierre Leroux die haar in contact brachten met het religieus mysticisme en het socialisme. Met name Leroux’ socialisme had een grote invloed op Sand. Zij was een tijdje actief in de politiek en heeft vele politieke artikelen geschreven.
Veel van haar romans spelen zich af in de Berry. Daarin schrijft ze gedetailleerd over het leven in de Berry, de kastelen en haar liefde voor de natuur. In Le Meunier d’Angibault gaat het verhaal over de molen d’Angibault en het kasteel in Sarzay. In André worden de herenhuizen en oude woningen met houten gevels in la Châtre beschreven. George Sand was in haar tijd een van de weinige auteurs die van het schrijven kon leven. Bovendien beïnvloedde haar werk andere schrijvers onder wie Gustave Flaubert en Marcel Proust.
Sand schreef naast de vele romans ook nouvelles, toneelstukken en sprookjes. De toneelstukken werden opgevoerd in het theater op het landgoed en iedereen kon een kaartje kopen. Alle rangen en standen zaten door elkaar. De pamfletten werden door haarzelf ontworpen en de kostuums maakte ze zelf.
Zij was een bijzondere vrouw en leidde een turbulent leven. Haar kleding en gedrag waren aanleiding tot praatjes. Ze droeg een tijdlang mannenkleding, schreef onder een mannennaam, rookte sigaren en had vele hartstochtelijke relaties. Bovendien was zij een feministe avant la lettre, ze was een groot voorstander voor gelijke rechten voor iedereen en voor de vrouw in het bijzonder.
Daarnaast was ze gastvrij en bedacht ingenieuze voorzieningen. Zo werd er gekookt op kolen in een bak met daarop een rooster, een soort barbecue dus, in plaats van op hout. In de keuken was een buizensysteem dat warmte afgaf aan de erboven gelegen vloer van de eetzaal, zodat haar vrienden geen koude voeten kregen. Dat klinkt wellicht voor de hand liggend, maar zij bedacht dit allemaal halverwege de jaren 1800! Vanaf 1852 woonde zij voornamelijk op het landgoed in Nohant, daarvoor verbleef ze er regelmatig en daarnaast woonde ze ook in Venetië en Mallorca.
Op het landgoed ontving Sand haar (Parijse) vrienden onder wie Honoré de Balzac, Victor Hugo en Liszt. Menig schrijver verbleef er langere tijd om er, weg uit de drukte van Parijs, ongestoord te kunnen werken. Er werd veel muziek gemaakt. George Sand heeft een relatie met Chopin gehad die op het landgoed een groot aantal muziekstukken heeft gecomponeerd. Ze wandelde graag in de tuin met haar vrienden en ondertussen discussieerden zij over politiek en andere zaken.
Later beschikte zij over een huisje in Gargilesse waar ze zich kon terugtrekken en rust vond, of om zich volledig op het schrijven te concentreren.
Zowel het landgoed in Nohant als het huisje in Gargilesse zijn voor publiek toegankelijk. In la Châtre bevindt zich een museum van George Sand waarin een deel van haar nalatenschap, waaronder souvenirs, portretten, manuscripten, handgeschreven brieven en originele uitgaven te zien zijn. Meer lezen over deze bijzondere vrouw…
Bronnen:
George Sand – Wikipedia
George Sand (1804-1876), la femme et l’artiste engagée (archives36.fr)